Tajemniczy cmentarz przy ulicy Chrobrego w Drawsku Pomorskim

Pod koniec października 2020 roku, w trakcie prac ziemnych pod budowę przyszpitalnego parkingu przy ulicy Chrobrego natrafiono na ludzkie szczątki. W pięciu drewnianych trumnach znajdowały się szkielety, które okazały się ogromnym zaskoczeniem dla pracowników budowy, mieszkańców, lecz także dla miłośników lokalnej historii, ponieważ cmentarza w tym miejscu nie spodziewał się nikt. O znalezisku poinformowano Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, który zlecił inwestorowi skorzystanie z usług archeologów oraz zadokumentowanie i zabezpieczenie odkrytych ciał. 

Dokumentacja fotograficzna grobu nr 5.

W grudniu na plac budowy weszli archeolodzy - Karol Zbróg, Kamila Frątczak i Piotr Banaszak - dzięki którym udało się dowiedzieć nieco więcej na temat tajemniczego cmentarza. Badania poprzedzone były analizą dostępnych materiałów źródłowych, archiwalnych i kartograficznych, które uparcie nie wspominały o jakimkolwiek miejscu pochówku na tym obszarze. Jedną z hipotez była wprawdzie możliwość odkrycia cmentarza, który w średniowieczu znajdował się przy niezlokalizowanej dotąd kaplicy Św. Ducha. Na to odkrycie przyjdzie nam jednak jeszcze poczekać, ponieważ na podstawie znalezionych przy szczątkach przedmiotów - m.in. guzików, ozdób stroju oraz trzech łusek - udało się wstępnie określić ich metrykę na pierwszą połowę XX wieku. 

Ustalenie to budzi tym większe zaskoczenie ze względu na dość dobry stan wiedzy na temat historii i topografii Dramburga. Żaden z przedwojennych planów miasta nie wskazuje w tym miejscu cmentarza. Na podstawie tej obserwacji można przypuszczać, że zmarłych zaczęto chować w tym miejscu w najpóźniejszym okresie obecności tu ludności niemieckiej, kiedy o aktualizacji planów nikt już nie myślał. Czy może być tu mowa o cmentarzu, który doraźnie powstał tu w 1945 roku? Do tego czasu, nawet w trudnych latach wojny, mieszkańcy Dramburga wiedli względnie normalne życie, które przerwał ostatni rok tego konfliktu. Nieprzypadkowe wydaje się być położenie cmentarza w pobliżu szpitala. Być może powstał on na wiosnę 1945 roku, gdy nie było już czasu, ani możliwości na transportowanie i chowanie zmarłych na cmentarzu miejskim? Na przekonujące odpowiedzi na te pytania przyjdzie nam jeszcze poczekać.

Pochówki przed eksploracją.

Warto zaznaczyć, że archeologiczne rozpoznanie i dokładne doczyszczenie terenu przyniosło nam odkrycie kolejnych pięciu jam grobowych. Na cmentarz przy ul. Chrobrego na tę chwilę składa się więc już nie pięć, a dziesięć pochówków. Nie jest oczywiście wykluczone, że jest ich jeszcze więcej. O postępach badań oraz o wynikach pełnej analizy dotychczasowych znalezisk będziemy informowali w przyszłości. 

Za  wszystkie udostępnione informacje oraz fotografie serdeczne podziękowania dla Karola Zbróga.