"Geschichte der Stadt Dramburg: Festschrift zur Jubelfeier ihres sechshundertjährigen Bestehens" Paula van Niessena (1897)

W dziale Biblioteka Regionalna na blogu nie może zabraknąć najważniejszego dzieła, które dotyczy historii Drawska Pomorskiego, dawnego Dramburga. Wydana w 1897 roku "Geschichte der Stadt Dramburg: Festschrift zur Jubelfeier ihres sechshundertjährigen Bestehens" Paula van Niessena, której treść można znaleźć tutaj: [LINK DO KPBC].

 

 Autor dzieła, Paul van Niessen:

Kilka zdań na temat okoliczności powstania dzieła van Niessena napisałem w artykule "Wielki Jubileusz (1297-1897). Obchody 600-lecia nadania praw miejskich dla Drawska Pomorskiego", który pojawił się w publikacji "Drawsko Pomorskie i okolice poprzez wieki. Studia i szkice. Odsłona druga." pod redakcją dr. Eryka Krasuckiego, którą pobrać można tutaj [PDF]. Poniżej fragment wspomnianego artykułu:

Po raz pierwszy potrzebę odpowiedniego uczczenia tego wielkiego miejskiego jubileuszu wyraził w lutym 1893 roku, na łamach lokalnego pisma „Dramburger Kreisblatt”, dyrektor drawskiego gimnazjum doktor Gustav Queck. Przedruk słów doktora Quecka znajdujemy w numerze 75 wspomnianej gazety, która ukazała się 29 czerwca 1897 roku. W nade-słanym tekście czytamy: „Już niedługo obchodzić będziemy jubileusz 600-lecia założenia naszego miasta i jest nie do pomyślenia, aby w takich okolicznościach wykazać obojętność i apatię. Przygotowania obchodów nie wymagają wprawdzie jeszcze pośpiechu, istnieje jednak potrzeba spisania wiarygodnej historii miasta, która powinna być gotowa w 1897 roku. Zadanie to, któremu poświęcić trzeba będzie wiele czasu, wysiłku oraz pieniędzy należy zacząć realizować jak najprędzej. Przeszukane muszą zostać archiwa miejskie, rodzinne, kościelne i państwowe. Dobrym posunięciem byłoby powołanie przez magistrat komitetu obywateli, ludzi doświadczonych, których celem byłoby zainteresowanie przedsięwzięciem szerszych kręgów społeczeństwa, pozyskanie zwolenników i pomocników oraz zdobycie środków ze zbiórek i subskrypcji, które zachęciłyby przyszłego autora Historii miasta Drawska (Geschichte der Stadt Dramburg) do podjęcia wyzwania. W podobnych przedsięwzięciach sprawdził się w przeszłości żywo zainteresowany historią Pomorza, syn Dramburga, pracujący w Szczecinie nauczyciel van Niessen”.

 

Sugestia doktora Quecka, który w roku wielkiego jubileuszu zmarł, nie doczekawszy uroczystości, została zaakceptowana i skierowana do realizacji. Uroczystościom w roku 1897 miało towarzyszyć wydanie historycznej monografii miasta, której autorem miał zostać urodzony w Szczecinie badacz dziejów Pomorza i Nowej Marchii oraz nauczyciel m.in. w szczecińskim Schiller-Realgymnasium, Paul van Niessen, który lata swojej młodości spędził w Dramburgu. Dorobek naukowy van Niessena, już w 1893 roku obejmujący szereg artykułów oraz historyczną monografię miasta Dobiegniew (Woldenberg), pozwalał słusznie sądzić, że był on najlepszą osobą do napisania tego, jak się potem okaże, monumentalnego dzieła. Po zapewnieniu przez władze miejskie i powiatowe niezbędnych środków, a także dzięki subskrypcjom, praca nad spisaniem historii miasta Drawska mogła zostać rozpoczęta. Poza przeprowadzeniem niezbędnych kwerend archiwalnych, już na przełomie 1893 i 1894 roku podjęto także działalność popularyzatorską. Organizowano otwarte wykłady dla mieszkańców, a w „Dramgurger Kreisblatt” zaczęły ukazywać się artykuły przybliżające mieszkańcom dzieje ich miasta. Opierając się na materiałach pochodzących głównie z archiwów w Berlinie, Szczecinie i Królewcu, w mniejszym stopniu na miejskich  i powiatowych repozytoriach  oraz wcześniejszych kronikach miejskich, Niessen przewidzieć musiał jeszcze rozdział poświęcony prahistorii Dramburga. W napisaniu tej krótkiej, bo liczącej zaledwie dziewięć stron, części, wyręczył go urodzony w niedalekim Wolicznie (Goltz), a pracujący w Szczecinie konserwator i archeolog Adolf Stubenrauch.

Spis treści: