Kriegerdenkmal, czyli drawska Wiktoria

Jednym z najbardziej okazałych monumentów przedwojennego Dramburga, był pomnik przedstawiający rzymską boginię Wiktorię, stojący do 1945 roku w pobliżu kościoła. Kriegerdenkmal” – bo tak nazywany był przez mieszkańców – poświęcony był uczestnikom dwóch wojen, które Prusy prowadziły w drugiej połowie XIX wieku. Chodziło konkretnie o wojnę z Austrią w 1866 roku (tzw. wojna siedmiotygodniowa) oraz o konflikt z Francją z lat 1870-71. Obie wojny zakończyły się wygraną Prus, dlatego całkowicie uzasadnione było umieszczenie na postumencie rzymskiej bogini zwycięstwa.


Cały pomnik mierzył około 7 metrów, z czego dwie trzecie stanowił postument. W jego dolnej części umieszczona była tablica, na której widniał napis: Ihren bei Keiser und Vaterland geblieben Kriegern gewidmet von Kreis und Stadt Dramburg (Swoim pozostającym przy cesarzu i ojczyźnie żołnierzom poświęca powiat i miasto Dramburg). Na podstawie dostępnych fotografii pomnika nie jest możliwe odczytanie treści tablic przymocowanych do bocznych ścian u podstawy postumentu. Jak sugeruje Jarosław Leszczełowski, na bocznych tablicach mogły znajdować się nazwiska poległych we wspomnianych wojnach mieszkańców Dramburga. 


Powyżej tablicy, w górnej części postumentu umieszczony był otoczony wieńcem wizerunek Krzyża Żelaznego, na którego ramionach widoczne były wizerunki korony cesarskiej oraz data „1870”. Nad krzyżem znajdował się jeszcze jeden napis: Sei getreu bis in den Tod, ten pochodzący z Apokalipsy św. Jana 2, 10 ustęp w pełnej wersji oznaczał: Bądź wierny aż do śmierci, a dam ci wieniec życia. ("Sei getreu bis in den Tod, so will ich Dir die Krone des Lebens geben.").


Zwieńczeniem monumentu była skrzydlata statua bogini Wiktorii, w prawej ręce trzymająca wieniec laurowy, w lewej zaś gałązkę oliwną. Autorem modelu samej bogini był niemiecki rzeźbiarz Christian Daniel Rauch (1777 – 1857), natomiast jego wykonaniem zajęła się drawska firma „Heinrich Nerius & Co.”, mająca swoją siedzibę przy ul. Dworcowej (niem. Bahnhofstrasse), której filia znajdowała się również w Świdwinie. Warto nadmienić, że firma Neriusa była również wykonawcą pomników cesarskich w Drawsku, Świdwinie, Kaliszu oraz Wałczu.

Oficjalne odsłonięcie pomnika drawskiej Wiktorii miało miejsce 2 września 1877 roku (700 Jahre..., str. 52). Czyli w 7 rocznicę bitwy pod Sedanem i kapitulacji Napoleona III (chociaż niektóre francuskie twierdze broniły się jeszcze do wczesnej wiosny 1871 roku). 


Drawska Wiktoria nie była jedynaczką. Miała przynajmniej jedną siostrę bliźniaczkę, której udało się dotrwać do czasów współczesnych. Dziś można ją podziwiać w Schwerinie na Pomorzu Przednim.

Pomnik Wiktorii w Schwerinie.

Wiktoria we względnym spokoju omiatała swoim spojrzeniem drawski rynek do 1945 roku. Jej losy po zakończeniu wojny nie są znane. Po pomniku pozostał tylko postument, który pozbawiony niemieckich napisów i symboli, posłużył nowym włodarzom i mieszkańcom polskiego Drawska, do wyrażenia wdzięczność „poległym w walce o wolną, silną i demokratyczna Polskę”. Po jakimś czasie i postument w bliżej nieokreślonych okolicznościach został zlikwidowany i ostatecznie zniknął z krajobrazu miasta. Dziś w miejscu pomnika upamiętniającego pruskie zwycięstwa znajduje się krzyż.




Bibliografia:
  • Pojezierze Drawskie zaklęte w starej widokówce. Część 1. Drawsko Pomorskie, Jarosław Leszczełowski, 2008.
  • 700 Jahre - 1297-1997 - Dramburg/Pom., Harry Schonrock, 1997.

Komentarze

  1. na drugim od góry zdjęciu widać w głębi za skrzyżowaniem ulic dom kupca Ericha Ruela (krzyżówka Obrońców West. i Sikorskiego-Klosterstraße und Grosse Marktstrasse) na przeciw którego pod nr. 8 mieszkali od 6 marca państwo Brandt.

    OdpowiedzUsuń

Prześlij komentarz

Popularne posty

Popularne artykuły